Help, een crisis!?

Gepubliceerd op: 22-05-2025

Zowel de coronacrisis, de woningcrisis als de migratiecrisis: het lijkt wel alsof de term ‘crisis’ voortdurend wordt gebruikt. Deze grote, nationale kwesties zijn voor velen bekend van de krantenkoppen, maar er bestaan ook kleinere crises die wij bij UP regelmatig bespreken. In deze blog verkennen we wat een crisis precies inhoudt en hoe je er het beste mee om kunt gaan. Als eerst zijn er natuurlijk verschillende perspectieven op het fenomeen crisis.

Helaas, is er geen duidelijke definitie van de term crisis. Dit hangt namelijk af van de ernst, impact en de complexiteit van de situatie. Roy Johannink schreef laatst: “Ook de term ‘crisis’ verdient nuance. Of iets een crisis is, hangt af van de definitie die je hanteert. Alser sprake is van een incident en een gevoel van onveiligheid, wordt dit door waarschijnlijk niet als crisis ervaren.” 

Crisis vs. incident
Wanneer is een situatie een crisis en wanneer is het een incident? Incidenten zijn meestal kleinschalig en lokaal op te lossen, zoals een korte stroomstoring of een ongeluk zonder ernstige gevolgen. Ze veroorzaken geen groot leed en verstoren het dagelijks leven nauwelijks.

Bij een crisis is dat anders. Binnen organisaties kunnen crises ontstaan door bijvoorbeeld een datalek, een dodelijk arbeidsongeval of tegenvallende cijfers die het vertrouwen intern en extern ernstig kunnen schaden.

Of iets uitgroeit tot een crisis hangt af van verschillende factoren zoals de schade, het aantal getroffenen, de impact op samenleving of organisatie, het aantal betrokken partijen en de noodzaak tot snel handelen. Hoe groter de druk en gevolgen, hoe duidelijker het een crisis is.

De rol van communicatie
Jouw communicatie tijdens een issue, dilemma, incident, schandaal of crisis bepaalt of je de regie houdt, of je achter de feiten aan blijft lopen en soms ook hoe groot het wordt. Transparantie is daarbij cruciaal: wees op tijd, eerlijk over fouten en toon verantwoordelijkheid. Laat vooral ook zien dat je betrokken bent en oog hebt voor ieders zorgen.

En regie houden begint al vóór de crisis. Een goede voorbereiding zorgt ervoor dat je snel en doordacht kunt handelen wanneer het erop aankomt. Een doordacht crisisplan en duidelijke protocollen maakt snelle en gerichte communicatie mogelijk. Zorg dat jij het verhaal blijft sturen, door consequent en actief te communiceren, voordat de crisis dat voor je doet. Houd de regie!

Help, een crisis! Wat zijn de eerste stappen?
Wanneer er iets gebeurt, begin dan met het goed in kaart brengen van de situatie. Is het een incident dat je met bestaande procedures kunt oplossen, of is er meer nodig en moet je opschalen naar een crisisaanpak? Maak vervolgens bewust keuzes in je reactie, en zorg dat de communicatie snel en helder verloopt: wie moet wat weten, en hoe bereik je die mensen het beste?

Conclusie
Een crisis kan iedereen treffen. Wat écht telt, is hoe je ermee omgaat. Door transparant, snel en met empathie te communiceren, houd je de regie in handen en voorkom je escalatie. Juist dan maakt een goede voorbereiding het verschil tussen chaos en controle.

Bij UP geloven we in de kracht van goede voorbereiding en kennis delen. Daarom organiseren we op 10 oktober hét crisiscommunicatie-event. Samen met top-experts duiken we in échte praktijkvoorbeelden en laten we zien hoe jij je organisatie het beste voorbereidt op een crisis — en hoe je daar sterk uitkomt.